نقد و بررسی پشت دیوار سکوت ساخته جعفری جوزانی

پشت دیوار سکوت فیلمی به کارگردانی مسعود جعفری جوزانی و تهیه‌کنندگی مشترک فتح‌الله جعفری جوزانی و محمد خزاعی محصول سال ۱۳۹۵ است.

 

 

خلاصه فیلم:

داستان دختر جوانی به نام ستاره را روایت می کند که در تلاش است تغییری در زندگی خود و دیگران ایجاد کند!

بازیگران:

سحر جعفری جوزانی، آرمان درویش، مهدی احمدی، رویا تیموریان، امین تارخ، بهزاد فراهانی،سیما تیرانداز، شقایق فراهانی، سیامک صفری، فریبا متخصص، حسین پاکدل، پرویز پورحسینی، سمیه نجومی

 

منتقد : برومند شکری

 

پایگاه خبری نمانامه: پشت دیوار سکوت تازه ترین اثر مسعود جعفری جوزانی که با استقبال نازلی از جانب مخاطبان روبرو شده است یک درام اجتماعی با درون مایه ناخوشایندی چون ایدز است. بیماری که اکثر قریب به اتفاق مردم حتی از نام آن نیز متنفر و گریزان هستند…

آنچه در وهله اول می بایست مورد نقد قرار بگیرد تبلیغات سرد، گس و نامطلوبی بود که برای این فیلم شکل گرفت و بخش مهمی از این استقبال کم از جانب مردم؛ آن هم از فیلم کارگردان صاحب سبکی چون جعفری جوزانی به خاطر غفلت از این موضوع بود. موضوعی که متاسفانه برخی از کارگردانهای سینما هیچ توجهی نسبت به داشتن یک مشاور رسانه ای برای آثار خود ندارند و غافل از اینکه بیشترین لطمه را از مدیریت این واحد خواهند خورد!

می توان فرضیه ساده ای نسبت به این قضیه مثال آورد و آن هم این است که شما به فرض افرادی را به یک میهمانی دعوت می کنید. آیا شاد یا غمگین بودن این میهمانی با وجود اینکه قرار است هیچ خرجی هم روی دست وی نگذارد در جذب او تاثیر گذار نیست؟

روشن است هر عاملی که به مرگ ربط داشته باشد و حال فرد را خراب کند، مردم از آن وحشت دارند.

عجیب است که شاهد هستیم خیلی از پروژه های سینمائی که از صفر تا صد آن میلیونها هزینه در بردارد یک مشاور تبلیغاتی یا رسانه ای ندارند! 

از طرفی می توان گمان نمود که رویکرد چنین کارگردانهای بزرگی در قبال آثاری که می سازند به صرف جذب سرمایه نیست. اگر چه این تصور ممکن است احمقانه ترین حدس و گمانی باشد که هر منتقدی در مخیره خود بگنجاند ولی برای پی بردن به این موضوعات می بایست دست به دامن هر ذهنیتی شد.

به هر حال ورود مخاطب به سینما برای دیدن یک فیلم جدا از فرآیند گردش مالی آن، به کارگردان این دلگرمی را می دهد که فیلم او به خوبی دیده شده است و زحماتی که در قبال کار هنر خود کشیده به هدر نرفته است.

نکته دیگری که تقریبا کمتر دست اندر کار سینمائی به آن توجه دارد زمان و موقعیت اکران فیلم است. شاید این مطلب برای خواننده قابل تامل باشد که فصل ها و موقعیت های سیاسی و جغرافیائی در استقبال مردم تاثیر گذار است! برای نمونه اگر این فیلم در کشوری چون آفریقا که بالاترین میزان ایدز را دارد به صحنه نمایش در می آمد بیش از هر کشوری استقبال می شد و یا اگر در موقعیت بد اقتصادی کنونی حال اجتماع ملتهب است به اکران در نمی آمد وضعیت بهتری داشت.

همه این موضوعات به هوش مشاور رسانه ای بر می گردد که چون یک فرمانده؛ با توجه به زمان و موقعیت، استراتژی درستی اتخاذ نماید…

جعفری جوزانی به موضوعی پرداخته است که جدا از تصورات نادرستی که مردم نسبت به آن دارند مورد مجادله ادیان نیز قرار گرفته است. قضیه ایدز یکی از بحث برانگیزترین مشاجرات در طول بیست سال گذشته در فرق مختلف مذهبی بوده است.

شاید بی ربط نباشد که بدانیم نتیجه تصورات در  مورد ایدز بین ادیان مختلف چگونه بوده است؛

در تصور مسلمانان شکل گرفتن ایدز به معنی نتیجه رابطه جنسی با افراد مختلف و هرزه گی است و تنها راه پیشگیری از آن را اجتناب از گناه و رعایت دستورات الهی می داند. در مسیحیت هم تا حدودی چنین تصوری حاکم است ولی بیشترین عامل آن را رعایت نکردن اصول بهداشتی بر می شمرد. ولی از طرفی همین رهبران مسیحیت استفاده از کاندوم در بین زوج‌ها را نیز به شدت محکوم کرده اند و معتقد هستند جلوگیری از بارداری مصداق زیر سوال بردن اراده خداوند است.

این قضیه چنان شدت گرفت که برخی از کلیساها ادعا می‌ کنند که عبادت موجب درمان ایدز می‌شود، و مرکز مستقر در هاکنی در مطالعه بهداشت جنسی و HIV گزارش داده است که چندین نفر به پیشنهاد پیشوای روحانی خود درمان بیماریشان را متوقف کردند و جان خود را از دست دادند. کلیسای کنیسه «آب تدهین» را به عنوان چیزی تبلیغ می‌کند که باعث شفای بیمار از طرف خدا می‌شود، این درحالیست که گروهی انکار می‌کنند که مانع بیماران از مصرف دارو شده‌اند.

 

 

در چنین شرایطی و با وجود همه تصورات رایجی که مردم نسبت به این موضوع دارند جعفری جوزانی یک فیلم سینمائی را تحت این موضوع می سازد و تبلیغات گسترده ای نیز از جراید و خبرگزاریها در مورد محتوای آن می شود. در صورتی که بیماری ایدز تنها رگه ای از ساختار این قصه است و بخش های متنوعی دیگری نیز در قصه جریان دارد. همه این مسائل جدا از نقدهائی که در انتخاب بازیگر و ساختار آن مطرح است شکست گیشه را برای این فیلم دربرداشت و متاسفانه در کارنامه این کارگردان بزرگ یک مردودیت قلمداد می شود.

این فیلم با حضور سحر جعفری جوزانی که نقش اصلی آن را به عهده دارد و زحمت نویسندگی آن را نیز کشیده است دست پخت خوبی از آب درنیامده است و هیچ شباهتی به دیگر آثار جعفری جوزانی ندارد. معمولا جعفری جوزانی در اکثر فیلمهائی که از او دیده ایم شخصیت ها تقریبا قالب اصلی دارند و خیلی کم از شخصیت دوم و سوم بهره می گیرد. در صورتی که پشت دیوار سکوت به غیر از ستاره که شخصیت اصلی قصه است بار این مسئولیت را به دیگری واگذار نمی کند و قرار است یک تنه مخاطب را با خود همراه کند…

ساختار فیلمنامه بیشتر به یک تئاتر خیابانی شبیه است و محتوا براساس چند دستگی و پراکندگی شکل گرفته است.