فرآیند طراحی سناریو در مذاکره

پایگاه خبری نمانامه: فرآیندهای طراحی سناریو خصوصیات مشترک دارند که از جمله آنها این است که سناریوها همیشه به صورت گروهی طراحی می شوند. معمولا ۳ یا ۴ سناریو در هر گروه وجود دارد. هر سناریو شامل مقادیر زیادی از جزئیات است. سناریو یک گروه کاملا مجزا از هم هستند. سناریوها به جای اینکه در ارتباط با هم طراحی شوند، در تقابل با هم طراحی می شوند. سناریوها عموما )و نه همیشه( به صورت تصاویر لحظه ای از آینده تدوین می شوند .سناریوهای متخصصان که متد ۱ مرحله ای است که در دهه ۱۹۷۲ به وسیله شرکت نفتی شل به شهرت رسید ،)که بحران نفتی سال ۱۹۷۳ را پیش بینی کرد و مفید واقع شد( و جزئیات آن توسط شوارتز) ۱۹۹۱( تشریح شد .

مراحل آن عبارت اند از:

مرحلا ۱: شناسایی مسئله با ماهیتی که در آینده قرار است مطالعه شود.

مرحله ۲: شناسایی عوامل کلیدی مؤثر در آینده آن ماهیت با مسئله این کار از طریق مشورت با کسانی که در صنعت یا بنگاه فعالیت می کنند، انجام می پذیرد.

مرحله ۳: شناسایی نیروهای محرک عمده، مانند عوامل جمعیت شناسی، روندهای اجتماعی، و فناوری های نوین .

این نیروها می توانند به عنوان نیروهای غیر قابل توقف درنظر گرفته شوند.

مرحله ۴: رتبه بندی عوامل کلیدی و نیروهای محرک بر اساس عدم قطعیت و آثار بالقوه. عناصر با عدم قطعیتو آثار بیشتر، در ساختن سناریو مورد توجه قرار خواهند گرفت.

مرحله ۵: تدوین منطق های سناریو. این یک فرایند آزمون و خطاست و تا جایی تکرار می شود که هر سناریو ازلحاظ منطقی منسجم شود.

مرحله ۶: وقتی طرح کلی هر گروه از سناریوها برقرار شد، جزئیات هر سناریو تدوین می شود و سناریوها در ارتباط با مراحل ۲ و ۳ مجسم می شوند. هر سناریر باید انسجام درونی داشته باشد.

مرحله ۷: درنظر گرفتن الزامات گروه سناریو. مرتب کردن احتمالات جاری به منظور بررسی ماهیت مربوطه در هر سناریو. در کدام سناریوها احتمالات عملی است؟ در کدام یک، ماهیت پادشده آسیب پذیر است؟ کدام یک از سناریوها بیشترین ریسک را دارند؟ برای یک سرمایه گذاری بزرگ با دوره بازپرداخت طولانی )مانند احداث یک پالایشگاه نفت در کشوری بی ثبات( سرمایه گذاری صورت نخواهد گرفت، مگر اینکه تمام سناریوها نتایج مطلوبی را نمایش دهند.

مرحله ۸: شناسایی مجموعه ای از شاخه های پیشرو، تا زمانی که یک سناریوی پیش بینی شده در حال آشکار شدن باشد، بتوانند به سرعت هشدار دهند.

همان طور که عنوان سناریوی متخصصان دلالت می کند، عمد، هشت مرحله پادشده به وسیله متخصصان انجام می گیرد. آنها با داشتن تجربه در طراحی سناریو برای دامنه ای از ماهیت های مختلف، متخصص در تدوین سناریو هستند.

حال پس از انجام تمامی این مراحل، بدیهی است که باید برای همه این سناریوهای احتمالی راه حل های لازم را تدارک ببینیم و در حقیقت، سناریوهای خود را برای مقابله و روبه رو شدن با این شرایط آماده کنیم. مثال معروف این مرحله، بازی شطرنج است برای اینکه بتوانیم بر حریف غلبه کنیم باید حرکت هایی که ممکن است طرف مقابل انجام دهد را پیش بینی کرده و بر اساس آنها تصمیم های مختلفی را در ذهن بسازیم. هنگامی که این رویهرا به کار می بندیم، دچار غافلگیری و شتاب زدگی نخواهیم شد و به طبع، می توانیم موفقیت را از آن خود کنیم.پس همانطور که ما نیازمند نقشه خوانی تیم مقابل و تحلیل آنها هستیم، باید برای خود نیز سبدی از سناریوها رادر نظر بگیریم و مکتوب کنیم تا به فراخور خود و در هر زمانی که نیاز بود از سناریوها در جریان مذاکره استفاده کنیم. مصداق این بخش ضرب المثلی است که بیان می کند: «برای صید ماهی، رفتن به لب رودخانه کفایت نمی کند؛ بلکه باید تور را هم با خود برداری.»