حجم اعتماد به نفس مجری و گم شدن احترام به مخاطب!

به قلم: میثم امیر اصلانی ( مدرس دانشگاه)

پایگاه خبری نمانامه: چند روزی است که برنامه دورهمی ۵ از شبکه نسیم در حال پخش است. برنامه ای که انگار فقط باید باشد و خدا می داند که تا فصل چند پیش خواهد رفت.

شکل جدید اجرای برنامه و سیاست گذاری جدید از این جهت قابل توجه است که با ۴ فصل قبل شیوه متفاوتی دارد و این مساله خود باعث جذابیت برنامه شده است؛ اما کپی بودن شکل مسابقه می تواند اعتبار این برنامه ۵ ساله که اکنون به شکل مسابقه تهیه و پخش می شود را زیر سوال ببرد. نکته جالب این است که مهران مدیری که قطعا در طراحی این مسابقه نقش پررنگی داشته به صراحت می گوید که ساختار این برنامه دقیقا کپی یک برنامه خارجی است. مدیری در توضیح بیشتر تاکید می کند: ” سعی کردیم خیلی خوب کپی کنیم، کپی درجه یک داشته باشیم، این مهم است و کپی هم باید درجه یک باشد.”  این حجم اعتماد به نفس برای این بازیگر، مجری، کارگردان، خواننده و غیره وغیره خیلی جالب است.

نکته قابل توجه دیگر این است که دسته بندی سوالات مسابقه بر اساس تحصیلات و علاقه مندی های مهران مدیری انجام شده و جدا از توضیحاتی که مشخص است در صفحه نمایش مقابل او وجود دارد، گاهی هم آقای همه چیز دان افاضه فضلی می کند و اطلاعاتش را به رخ شرکت کننده گان، میهمان ها و مخاطب برنامه می کشد. البته ناگفته نماند که گاهی هم به قول خودمان گاف می دهد و مثلا فیلم “گاو” داریوش مهرجویی که بر اساس داستان ” عزاداران بَیَل ” نوشته غلامحسین ساعدی ساخته شده را بر اساس نمایشنامه ” چوب به دستان ورزیل” می خواند.

تقسیم ناعادلانه سوالات

این مسابقه  شامل دو بخش دایره و ربات است که در بخش اول، سه سوال از هر شرکت کننده پرسیده می شود. سوال ها یکی در حد این است که مثلا بیت  الا یا ایها الساقی… از کدام شاعر است و دیگری  معنی رِوِرانس چیست. رورانس یک واژه تخصصی تاتر است و لزومی ندارد هر کسی به عنوان اطلاعات عمومی آن را بداند. این مساله را هم اگر به خاطر تصادفی بودن سوال ها بتوان نادیده گرفت- البته هر مرحله باید سوال های شبیه به همی را از لحاظ سختی و آسانی  داشته باشد تا عدالت برقرار شود-  از نحوه برخورد مدیری نمی شود به راحتی گذشت. مجری در این مرحله برای یک شرکت کننده آن قدر مکث می کند و راهنمایی ارائه می دهد و برای دیگری به راحتی عبور می کند و حتی در جاهایی به تمسخر شرکت کننده می پردازد.

جایگاه احترام به مخاطب کجاست؟

انتخاب مهران مدیری به عنوان یک بازیگر و کارگردان کمدی برای برنامه دورهمی که البته در فصل های قبل چندان هم از این قابلیت او استفاده نشد، قرار است به فصل جدید رونق و جذابیت بیشتری ببخشد که تا کنون بیشتر از این توانایی برای تمسخر و مضحکه افراد استفاده کرده است. مرز رفتار محترمانه و غیر محترمانه در طنز و شوخی بسیار به هم نزدیک است و مدیری گویی این مرز را به خوبی تشخیص نمی دهد.

باید به تهیه کننده و سیاستگذاران و حتی اسپانسر برنامه که قطعا او هم جزء سیاستگذاران اصلی است گفت که صرف بودن آقای مهران مدیری و حضور او،  یک برنامه تلویزیونی جذاب نمی شود که خود او هم با این توهم، هر جور که دلش می خواهد رفتار کند. اگر مدیری در تلویزیون ایران جایگاهی دارد به لطف برنامه های طنزی است که بازی کرده یا کارگردانی کرده است که موفقیت در کارهای کارگردانی اش اگر به مدد متن های قوی که حتی یکی از آن ها را هم خودش ننوشته نبود، هرگز محقق نمی شد.